آیا نمای کامپوزیت یک نمای بی هویت است؟ ( بخش یکم)

آیا نمای کامپوزیت یک نمای بی هویت است؟ ( بخش یکم)

آنچه در حال حاضر بصورت دستورالعمل در برخی از مناطق شهرداری تهران در تایید عدم استفاده از نمای کامپوزیت برای نماهای ساختمانی ذکر شده، بی هویتی نمای کامپوزیت در معماری به اصطلاح ایرانی – اسلامی ماست. بدین معنا که ما دارای یک منظومه منظم معماری نما با عنوان ایرانی – اسلامی هستیم و نمای کامپوزیت در تضاد با این منظومه در حال ایجاد بی هویتی است. در راستای تایید و یا رد این نظریه ابتدایی می‌بایست در باب مفهوم هویت نظریات معماران و شهرسازان مطرح را مورد بررسی قرار دهیم: دیدگاههای ارائه شده در زمینه هویت محیط:

۱- دیدگاه کوین لینچ:

((لینچ در مطالعات خود برای هویت دو کارکرد مهم را در نظر می‌گیرد: اول کارکردی که می‌توان آن را حس تشخیص نامید. هویت به انسان قدرت تشخیص می‌دهد و به وی کمک می‌کند که بتواند شهر را بخواند و پیش‌بینی کند. از دید لینچ اساساً یک خیابان نباید شبیه صدها خیابان دیگر به نظر آید و یک محله مسکونی نباید غیرقابل تشخیص از سایر حوزه‌های مسکونی اطراف باشد چه در غیر این صورت فرد در شهر گم می‌شود. محیط یک وسیله ارتباطی وسیع است و مردم با محیط حس تعلق به مکان به‌عنوان یکی از مهم‌ترین کیفیت‌های شهری دارند؛ و اگر محیط فاقد هویت یعنی حس تشخیص و تمایز باشد محیط قابل خواندن نیست. با قطع ارتباط فرد با محیط حس تعلق به مکان هیچ‌گاه شکل نمی‌گیرد.

کارکرد دوم لینچ برای هویت محیط، عملکرد عاطفی هویت محیط است و می‌گویند این کیفیت از محیط یا همان طور که اغلب عنوان می‌شود حس مکان شالوده و بنیان اساسی یک محیط چشمگیر می‌باشد. بدون آن مشاهده کننده قادر به درک جهان نیست چرا که قادر به تمیز و یادآوری اجزاء آن نمی‌باشد. با داشتن این حس انسان می‌تواند شروع به برقراری روابط و مناسبات کند.)) (دانشپور، ۱۳۸۰؛ ۵۴)

۲-دیدگاه راپاپورت:

در تعریف هویت محیط راپاپورت هویت را خصوصیتی از محیط که در شرایط مختلف تغییر نمی‌کند می‌داند. این خصوصیت می‌تواند خصوصیات فیزیکی محیط نظیر شکل، ابعاد، تزئینات، سبک ساختمانی و… باشد یا فعالیت‌های خاص جاری در محیط و یا عملکردهای یک محیط باشد. در تعریفی دیگر راپاپورت هویت را خصوصیتی که موجبات قابلیت تمیز و تشخیص عنصری را از عنصر دیگر فراهم می‌آورد و عناصر شهری را از یکدیگر متمایز می‌سازد تعریف می‌کند. در این تعریف اولاً هر هویت محیطی متضمن یک محتوا و درونی است که ذات و ماهیت خودش را مشخص می‌سازد و ثانیاً دارای مرزی است که آن را از بیرون و غیر خودش جدا می‌سازد. (دانشپور، ۱۳۸۰: ۵۴)